Fakty i mity o kleszczach: Czego naprawdę musisz się bać?

Kleszcze to małe pasożyty budzące wielki strach – ale czy wszystkie obawy są uzasadnione? Sprawdźmy, które z popularnych przekonań o kleszczach są faktami, a które to jedynie mity.

Mit: Kleszcze skaczą z drzew

To jedno z najczęściej powtarzanych nieporozumień. Kleszcze nie skaczą, nie latają i nie spadają z drzew. Zwykle czają się na niskich roślinach, trawach lub krzewach, czekając, aż potencjalny żywiciel – zwierzę lub człowiek – ociera się o roślinę. Dzięki specjalnym haczykowatym odnóżom przyczepiają się do skóry lub sierści. Nawet jeśli unikasz spacerów pod niskimi drzewami, Ty i Twój zwierzak możecie spotkać kleszcza w trawie.

Fakt: Kleszcze mogą przenosić groźne choroby

Babeszjoza, borelioza, anaplazmoza czy kleszczowe zapalenie mózgu to tylko niektóre z chorób przenoszonych przez kleszcze. Warto jednak pamiętać, że nie każdy kleszcz jest zakażony, a ryzyko transmisji patogenów wzrasta wraz z czasem, jaki pasożyt spędza w skórze. Dlatego szybkie i sprawne usunięcie kleszcza jest kluczowe.

Mit: Olej i alkohol to skuteczne sposoby na usunięcie kleszcza

Smarowanie kleszcza olejem, alkoholem czy innymi substancjami to nie tylko nieskuteczna, ale także niebezpieczna metoda. Pasożyt w stresie może wydzielać więcej śliny lub wymiocin, co zwiększa ryzyko zakażenia. Najlepszym rozwiązaniem jest usunięcie kleszcza za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak pęseta lub dedykowane przyrządy, np. Ectopet PRZYRZĄD DO BEZPIECZNEGO USUWANIA KLESZCZY.

Fakt: Kleszcze są aktywne przez większą część roku

Wiele osób uważa, że kleszcze są groźne tylko latem. To błąd! Kleszcze stają się aktywne, gdy temperatura przekracza 5°C, co oznacza, że mogą stanowić zagrożenie już wczesną wiosną i późną jesienią. W ciepłe zimy również warto zachować czujność.

Mit: Kleszcze żyją tylko w lesie

Kleszcze są kojarzone głównie z terenami leśnymi, ale można je spotkać niemal wszędzie – w parkach, na łąkach, a nawet w przydomowym ogrodzie. W miastach często atakują psy i koty podczas spacerów w trawie lub krzakach. Dlatego warto stosować profilaktykę przeciw kleszczową, niezależnie od miejsca zamieszkania

Fakt: Kleszcze są groźne także dla ludzi

Kleszcze nie atakują wyłącznie zwierząt – stanowią równie duże zagrożenie dla ludzi. Borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu to choroby, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Po spacerach w naturze należy dokładnie sprawdzić skórę i odzież, aby upewnić się, że nie przynieśliśmy niechcianego pasażera.

Mit: Jasna odzież chroni przed kleszczami

Kolor ubrań nie odstrasza kleszczy, ale jasna odzież może pomóc szybciej je zauważyć. Nie zastąpi to jednak skutecznych środków ochrony, takich jak repelenty czy odzież nasączona substancjami odstraszającymi kleszcze.

Fakt: W Polsce zaobserwowano kleszcze giganty

W ostatnich latach coraz częściej obserwuje się na terenie Polski kleszcze wędrowne, takie jak Hyalomma marginatum – kleszcz afrykański. Docierają one do naszego kraju zwykle wraz z migrującymi ptakami z południa lub transportami zwierząt. Coraz łagodniejsze zimy umożliwiają im przetrwanie w polskim klimacie.
Afrykańskie kleszcze są większe od pospolitych – mają około centymetra długości, a po najedzeniu osiągają nawet 2-5 cm długości i ok. 3 cm szerokości. Charakteryzują się jasnymi prążkami na odnóżach. Nie przenoszą boreliozy, ale mogą być nosicielami groźnych chorób egzotycznych, takich jak gorączka krwotoczna krymsko-kongijska czy gorączka plamista. Dobra wiadomość jest taka, że w Polsce występują rzadko, więc szanse na ich spotkanie są niewielkie.

Mit: Podobny do kleszcza owad ze skrzydełkami to ostatnie stadium kleszcza

„Latający kleszcz” to potoczne określenie strzyżaka sarniego (jeleniego) – owada z rzędu muchówek, który z kleszczem ma niewiele wspólnego. Strzyżaki najczęściej spotykane są w lesie. Gdy wylądują na skórze, futrze lub ubraniu, trudno je strącić, a ich ukąszenie bywa bolesne. Nie ma jednak dowodów, że przenoszą choroby w taki sposób jak kleszcze.

Podsumowanie: Jakie fakty zapamiętać?

  • „Latający kleszcz” to potoczne określenie strzyżaka sarniego (jeleniego) – owada z rzędu muchówek, który z kleszczem ma niewiele wspólnego. Strzyżaki najczęściej spotykane są w lesie. Gdy wylądują na skórze, futrze lub ubraniu, trudno je strącić, a kleszcze czają się głównie w trawie i krzewach, a nie na drzewach.
  • Szybkie usunięcie kleszcza zmniejsza ryzyko zakażenia.
  • Profilaktyka, taka jak regularne kontrole sierści zwierząt i stosowanie odpowiednich środków ochrony, jest kluczowa.
  • Kleszcze mogą być aktywne przez większą część roku, nie tylko latem.
  • Warto mieć w apteczce preparat do zamrażania i skutecznego usuwania kleszczy, aby szybko reagować w razie potrzeby.

Pamiętaj

Wiedza to najlepsza broń w walce z kleszczami. Nie wierz w mity – stosuj sprawdzone metody ochrony i dbaj o bezpieczeństwo swoje oraz swoich zwierzaków.